Święty Benedykt – patron Europy
Święty Benedykt – patron Europy
Łacińskie imię Benedykt znaczy tyle, co błogosławiony. 11 lipca Kościół katolicki obchodzi święto św. Benedykta – opata. Dzień ten jest wielką uroczystością dla wszystkich, których patronem jest św. Benedykt, a szczególnie siostrom benedyktynkom, ojcom i braciom benedyktynom, których jest założycielem. W tym dniu w diecezji drohiczyńskiej uroczystość odpustową obchodzą Siostry Benedyktynki, których kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych, ufundowany w 1560 r. i konwent znajdują się w Drohiczynie – stolicy Podlasia i diecezji.
Życie i rodzinne miasto św. Benedykta
Św. Benedykt urodził się około 480 r. w Nursji. Nursja leży w Apeninie Środkowym u podnóża gór Sybilijskich, liczy około 2000 mieszkańców i jest otoczona murem, jak za dawnych czasów. Obok siebie stoją dwa kościoły: Matki Bożej i św. Benedykta. W krypcie kościoła św. Benedykta znajduje się napis w czterech językach, który głosi, że w podziemnym kościele (w krypcie) były zachowane do czasów ostatnich szczątki domu gdzie urodzili się bliźniacy: św. Benedykt i św. Scholastyka. Niedaleko miasta jest klasztor benedyktynów usytuowany na jednym z okolicznych wzgórz.
Ojciec św. Benedykta był właścicielem ziemskiej posiadłości w Nursji. Benedykt pierwsze nauki ukończył zapewne w rodzinnym miasteczku. Jako młodzieniec udał się na dalsze studia do Rzymu. Tu jednak nie pozostał długo, gdyż zraził się do miejscowej młodzieży i usunął się w Góry Prenestini, do Enfide, gdzie przy kościółku Świętych Piotra i Pawła oddał się życiu ascetycznemu. Stąd udał się na pustkowie do Subiaco, gdzie w grocie znalazł dla siebie zaciszną pustelnię. W zupełnym odosobnieniu spędził trzy lata. Z czasem zaczęli napływać uczniowie, którzy chcieli naśladować mistrza i pod jego kierunkiem zaprawiać się do bogobojnego życia. Święty utworzył dla nich 12 wspólnot. Nieco później, może zrażony niepowodzeniami w ich kierowaniu, opuścił także Subiaco. Na czele założonych przez siebie wspólnot zostawił przełożonych, a sam udał się na południe. Zamieszkał w dawnej fortecy rzymskiej na Monte Cassino.
Opactwo Monte Cassino
Wzgórze Monte Cassino ma 516 m wysokości. Opactwo założył tam św. Benedykt w 529 r. Niszczone wiele razy przez najazdy i trzęsienia ziemi, w czasie ostatniej wojny – w 1944 r. zrównane z ziemią i współcześnie coraz piękniej odnawiane – stanowi jedną w swoim rodzaju koronę wzgórza, na którym stoi. U podnóża klasztoru jest polski cmentarz, na którym spoczywa ponad 1000 Polaków walczących w 1944 r. o zdobycie Monte Cassino. W kościele opactwa Monte Cassino znajdują się relikwie św. Benedykta i św. Scholastyki oraz 8 innych świętych zakonników tego klasztoru. Wśród nich znajdują się relikwie św. papieża Wiktora III – benedyktyna. Św. Benedykt w opactwie Monte Cassino zredagował słynną Regułę, która rozpowszechniła się wkrótce w całej Europie. W modlitwie, pracy i pożywieniu zalecał święty umiar. Podkreślał potrzebę roztropności, a mnichom proponował stabilność. Z ich społeczności chciał uczynić rodzinę. Poważną cząstkę dnia rezerwował dla lectio divina – czytania i rozważania Pisma Świętego. Przeczuwając śmierć, dał się zaprowadzić do oratorium, gdzie po przyjęciu Eucharystii, wsparty o braci, stojąc umierał. Był to dzień 21 marca 547 r. Znana jest bardzo piękna modlitwa o dobrą śmierć związana z ostatnimi chwilami życia św. Benedykta: Umiłowany przez Boga Benedykt, przyjąwszy Ciało i Krew Pana, stojąc w kościele wsparty na rękach uczniów, podniósł ręce ku niebu i wśród słów modlitwy wydał ostatnie tchnienie. Boże, Ty udzieliłeś świętemu Benedyktowi wielkich łask w godzinie śmierci, spraw, prosimy Cię, aby u kresu naszego życia obronił nas swoim wstawiennictwem od zasadzek szatana. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Święty Ojcze Benedykcie, módl się za nami.
Zakony benedyktyńskie w Polsce
Kult św. Benedykta zaczął się szerzyć zaraz po jego śmierci tak w całym zakonie jak i na świecie. Do Polski przybyli benedyktyni prawdopodobnie już za Bolesława Chrobrego. Według podania sprowadził ich do Gdańska św. Wojciech. W wieku XI widzimy benedyktynów w Tyńcu, Łęczycy, Gnieźnie, Wrocławiu, Krakowie, Oleśnicy, Kruszwicy, Lubiniu i Mogilinie. W 1772 r. benedyktyni w Polsce mieli 9 opactw. Łączna liczba zakonników wynosiła wtedy 248. Obecnie benedyktyni w Polsce mają tylko jedno opactwo w Tyńcu i przeorat w Lubiniu koło Kościana. Opactwo tynieckie ufundował w 1075 r. król Bolesław Śmiały. W 1975 r. obchodziło ono 900-lecie swojego istnienia. Są również w Polsce benedyktynki. Najstarszy ich klasztor jest dotąd w Staniątkach pod Krakowem, który założył w 1216 r. magnat polski, Klemens na Ruszczy. W 1274 r. mistrz krzyżacki Jan, sprowadził benedyktynki z Pragi do Chełma.
Św. Benedykt w dziejach Kościoła katolickiego odegrał istotna rolę. Ten wyniesiony do chwały ołtarzy opat, otrzymał zaszczytny tytuł, mianowicie w 1964 r. papież Paweł VI ogłosił świętego Benedykta Patronem Europy. Dlatego też od roku 1969 jego doroczne wspomnienie obchodzi się w liturgii jako święto.